De non-food winkelsector trekt aan de bel. Door corona stijgt de winkelleegstand dit jaar met 20%, terwijl nu al 3,2 miljoen vierkante meter winkelvloer leeg staat. De vitaliteit van dorpen en steden staat op het spel. Koninklijke INretail pleit in een brief aan de politiek en de informateur voor een landelijke visie en nationaal beleid om het tij te keren.
Sleutelfunctie van winkels
“De retail is belangrijk voor het maatschappelijke en economische herstel van de coronapandemie. De sleutelfunctie van winkels in onze maatschappij moeten we gebruiken om de leefbaarheid in Nederland te versterken,” vindt INretail. “Vanwege de leegstandsontwikkeling moeten winkelgebieden kleiner worden om vitaliteit te behouden en aantrekkelijk te blijven. Dan blijven ze een waardevolle bijdrage leveren aan de directe leefomgeving van mensen. Door tot 2025 jaarlijks een miljoen vierkante meter winkelvloer uit de markt te halen, komt bovendien ruimte vrij voor ongeveer 50.000 woningen in dorpen en steden.”
Leegstand bedreigt leefbaarheid
De veranderingen in de retail gaan nog veel sneller door de effecten van corona. Nadelige ontwikkelingen komen naar boven zoals de ongebreidelde groei van het aantal winkelmeters afgelopen jaren, terwijl de leegstand niet wordt aangepakt. Die extra winkelmeters kwamen er doordat het rijk vanaf 2004 de provincies en gemeenten verantwoordelijk hiervoor maakte. INretail vindt dat de nationale overheid daarom de regie weer naar zich toe moet trekken en tegelijk ook de leegstand moet terugdringen tot 5% in 2025. Er is een herstelfonds van rond €2,5 miljard bij nodig om dit doel te realiseren.
Ondernemerschap en banen
INretail vindt dat ondernemerschap in de retail weer ondergebracht moet worden bij het ministerie van Economische Zaken. “Nu ontbreekt die specifieke aandacht, terwijl meer kennis over de sector op ministerieel niveau juist heel hard nodig is. Een eigen directie binnen het ministerie kan in nauwe samenwerking met een op te richten Binnenstadagenda bij het ministerie van Binnenlandse Zaken impact creëren door zich te richten op ondernemerschap en banen in de retail. De sector is met één op de tien werkenden namelijk de grootste private werkgever van Nederland en vaak de belangrijkste lokale werkgever. Nu winkels verdwijnen door corona, dreigen ook tienduizenden banen verloren te gaan.”
Binnenstad en periferie
Door de druk op winkelgebieden, cultuur, horeca en wonen komt de vitaliteit van dorps- en stadscentra in de knel. Als corona steunmaatregelen stoppen, zal dat pijnlijk zichtbaar worden. INretail stelt naast een landelijk herstelfonds daarom ook voor om met fiscale maatregelen pandeigenaren te stimuleren en de verhuurdersheffing voor woningcorporaties af te bouwen. Zo kan extra investeringsruimte vrijkomen om van te veel winkels naar meer woningen te gaan in binnensteden en in de periferie.
INretail vraagt het kabinet verder te investeren in de retail via ruime belastingmaatregelen, een landelijk herstelfonds voor private schulden en pauzes in te lassen bij voorgenomen wetgeving. Het is voor ondernemers in de retail nu eerst nodig om te kunnen herstellen om vervolgens verdienvermogen te creëren die investeringen weer mogelijk maakt.
Herstelplan: Kies voor een sterke lokale economie
