Op 11 juni 2024 werd de Wet Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ) gepresenteerd. Deze nieuwe wet biedt zelfstandigen recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering als zij door langdurige ziekte niet meer in staat zijn het minimumloon (WML) te verdienen. Op dit moment is het vanuit de praktijk mogelijk om hierop te reageren.
INretail pleit tegen het wetsvoorstel.
Doel en achtergrond van de BAZ
Zelfstandigen die ziek worden, lopen grote risico’s op een zware teruggang in inkomen. Hoewel zij zich particulier kunnen verzekeren, doet een grote groep dat niet vanwege hoge kosten of uitsluitingen door leeftijd, medische aandoeningen of geschiedenis. Het kabinet wil daarom een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, net als voor werknemers, die voor iedereen toegankelijk is. Deze verplichte verzekering zorgt voor een gelijker speelveld tussen zelfstandigen onderling en tussen werknemers en zelfstandigen. Het voorkomt bovendien dat de risico’s rond arbeidsongeschiktheid worden afgewenteld op de samenleving.
Minister Van Gennip benadrukt het belang van deze wet: “Iedereen kan arbeidsongeschikt worden, bijvoorbeeld door een nare ziekte of een aanrijding. Dat heb je niet zelf in de hand. En als je ziek bent, is het extra naar als je ook nog in de financiële problemen komt. Met deze verzekering kunnen zelfstandigen uitgaan van een basisvangnet bij arbeidsongeschiktheid. Mensen komen hierdoor niet zomaar in de bijstand, met alle toetsen en het ‘opeten’ van het eigen vermogen als gevolg, of afhankelijk van hun partner.”
Uitwerking van de BAZ
De BAZ komt voort uit een voorstel van de Stichting van de Arbeid en is een onderdeel van het arbeidsmarktpakket, een afspraak uit het pensioenakkoord. Het kabinet heeft het voorstel verder uitgewerkt in samenwerking met werkgevers-, werknemers-, zelfstandigenorganisaties en verzekeraars. De BAZ is ontwikkeld met drie belangrijke uitgangspunten in gedachten: betaalbaarheid, uitlegbaarheid en uitvoerbaarheid.
Kenmerken van het wetsvoorstel
- Verplichte Verzekering voor Zelfstandigen
De nieuwe verzekering wordt verplicht voor alle zelfstandigen die voor de inkomstenbelasting ‘winst uit onderneming’ genieten. Dit zorgt voor een brede dekking onder zelfstandigen, waardoor zij beschermd worden tegen inkomensverlies door ziekte.
Er is sprake van winst uit onderneming wanneer de onderneming door jouw rekening wordt gedreven, je voor de onderneming bindende afspraken kunt maken en je hoofdelijk aansprakelijk bent voor de schulden van de onderneming. Dit is de betekenis volgens de Belastingdienst.
- Wachttijd van één jaar
Zelfstandigen die een jaar ziek zijn geweest (de zogenaamde wachttijd), kunnen in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dit betekent dat er een bepaalde periode is waarin de zelfstandige zelf verantwoordelijk blijft voor zijn of haar inkomen voordat de uitkering ingaat.
- Uitkering bij onvermogen om minimumloon te verdienen
Zelfstandigen krijgen een uitkering als zij door ziekte niet meer in staat zijn om het minimumloon te verdienen. Dit verschilt van de werknemersverzekering, waarbij ook wordt gekeken naar wat iemand eerder verdiende.
- Hoogte van de uitkering
De uitkering bedraagt 70 procent van de winst vóór arbeidsongeschiktheid, tot maximaal het minimumloon. Deze uitkering loopt door tot de AOW-leeftijd, waardoor zelfstandigen langdurig verzekerd zijn van een inkomen.
- Premiebetaling
Zelfstandigen gaan ongeveer 6,5 procent van hun winst uit onderneming aan premie betalen, met een maximum van ongeveer € 195 per maand, gebaseerd op het minimumloon van 2024. De premie is fiscaal aftrekbaar, wat de netto last voor zelfstandigen verlaagt.
- Opt-out mogelijkheid
Zelfstandigen die het publieke vangnet onvoldoende vinden, zich liever privaat verzekeren of al een arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben, kunnen gebruikmaken van de opt-out mogelijkheid. De private verzekering moet dan wel voldoen aan bepaalde minimumvoorwaarden, zoals een uitkering die niet lager is dan die van de publieke verzekering en een premie die minimaal gelijk is aan die van de publieke verzekering. De verzekering moet ook lopen tot de AOW-leeftijd. Daarnaast is er overgangsrecht voor bestaande verzekeringen.
Vragen?
Voor vragen over dit onderwerp kun je terecht bij de afdeling Ondernemersservice via 088 973 06 00 of info@inretail.nl.
