In de CBW-erkend voorwaarden voor woonwinkels staat dat een klant bij annulering een schadevergoeding is verschuldigd. Voorheen stond daarvoor een vast percentage, namelijk 30% of 50%. Maar gerechtelijke uitspraken maken het onmogelijk om nog een vast percentage in de voorwaarden op te nemen. De percentages waren en zijn redelijk, maar lijken voor klanten misschien hoog. Dit artikel geeft handvatten om dit uit te leggen aan je klant.
Kopen schept verplichtingen
De basis van een overeenkomst is dat beide partijen de overeenkomst moeten nakomen: de consument moet betalen, de ondernemer moet leveren. Nergens in de wet is een ‘recht om te annuleren’ opgenomen. Een consument kan de koopovereenkomst niet nakomen, maar is dan wel verplicht om een redelijke schadevergoeding te betalen aan de ondernemer. Die maakt immers de omzet die de klant heeft beloofd niet meer, terwijl zijn bedrijf bestaat bij de gratie van omzet.
Cijfers
Die redelijke vergoeding is altijd onderzocht door of namens INretail. Ondernemers in de woonbranche worden regelmatig ondervraagd over gehanteerde marges en kosten. Zo ontstaat een reëel beeld van welke gemiddelde brutowinstmarges worden gehanteerd en uit welke kostenopslagen die bestaan. Het percentage annuleringskosten wordt berekend over de verkoopprijs, exclusief btw. Dit komt omdat er geen btw afgedragen hoeft te worden bij een schadevergoeding. Uit de onderzoeken blijkt al decennialang dat een percentage van 30% of 50% (soms zelfs een hoger percentage) redelijk is. Het is gebaseerd op branchegemiddelde brutowinstmarges, afgerond naar beneden. Maar zoals gezegd, een vast percentage in de algemene voorwaarden kan niet meer volgens de rechter.
Consumenten ondervinden ook de consequenties van deze uitspraken van de rechter. Daarom is er geen vast percentage meer opgenomen in de voorwaarden, waardoor de afronding naar beneden tot 30% niet plaatsvindt. Een ondernemer zal waarschijnlijk zijn volle schade (meestal meer dan 30%) in rekening brengen.
Alle misverstanden op een rij
Misverstanden genoeg over annuleringskosten. Overigens gingen die meestal over het vaste percentage in de voorwaarden, dat nu is verwijderd. We lichten er een paar uit:
- Het artikel in de voorwaarden is een onredelijk bezwarend beding en daarom vernietigbaar (oude voorwaarden met 30%)
Nee. Wij hebben meerdere malen met de Consumentenbond onderhandeld over onze voorwaarden. In de laatste onderhandelingsronde zijn we niet tot overeenstemming gekomen, maar dat had niets met dit punt te maken. Iedere onderhandelingsronde moesten wij opnieuw aantonen dat een percentage van 30% of 50% redelijk was. Omdat we dat konden, was het annuleringsartikel in de voorwaarden nooit een serieus punt van discussie.
- Het artikel in de algemene voorwaarden is een boetebeding (oude voorwaarden met 30%)
Absoluut niet. Het is geen straf voor consumenten die van hun overeenkomst af willen. Het betreft een redelijke vergoeding die moet worden betaald aan de ondernemer, omdat die schade lijdt.
- In redelijkheid is alleen een vergoeding voor de tijd van de verkoper en het kopje koffie verschuldigd
De ondernemer lijdt niet alleen schade in de vorm van dit soort variabele, direct aan de koop toe te wijzen kosten. Ook de vaste (indirecte) kosten en een winstopslag komen voor een vergoeding in aanmerking. De klant belooft immers met zijn koop een deel van die vaste kosten te betalen (en zonder omzet geen winkel). Denk bij vaste kosten aan afschrijving van vrachtauto/kopieerapparaat/computers, de huisvesting/showroom, verlichting, energiekosten, etc. Ook personeelskosten zijn vaste kosten.
De vaste kosten zijn relatief hoog in de woonbranche. Dat komt doordat er geen grote aantallen tegelijk worden verkocht, er sprake is van volumineuze goederen en relatief ingewikkelde producten. Daarvoor zijn grote showrooms en goed opgeleid personeel nodig en natuurlijk vrachtwagens voor de bezorging.
- Hoe sneller de klant annuleert, hoe lager de annuleringskosten zijn
Uit bovenstaande is al af te leiden dat dat niet klopt. Het overgrote deel van de kosten zijn vaste kosten, inclusief personeelskosten. Deze worden met het verstrijken van de tijd niet hoger of lager en drukken gelijk op alle omzet. Dat ligt anders voor de inkoopkosten. Als die kosten zijn gemaakt, dan zijn de annuleringskosten ook hoger. Dat was 50% in de oude voorwaarden, in de nieuwe voorwaarden staat geen vast percentage meer. De 20% extra diende om een deel van de inkoopkosten te dekken (zie ook het antwoord op het volgende misverstand).
- De door de klant geannuleerde bank/keuken/vloer verkoopt een ondernemer toch gewoon aan een ander, dan lijdt deze toch geen schade?
Toch wel. Dan heeft hij namelijk twee keer omzet kunnen maken, in plaats van één keer.
Bovendien zijn er in de woonbranche veel producten speciaal voor de klant besteld. Dat gebeurt vaak specifiek naar smaak van de klant. Veel producten kunnen in verschillende uitvoeringen worden besteld. Bijvoorbeeld een bank die geleverd kan worden in 2-, 2,5- of 3- zits- of hoek-uitvoering, in diverse leer-, stof- en kleurensoorten, met verschillende pootjes, met of zonder leuningen, etc.
Bij keukens is er sprake van maatwerk. Voor de meeste producten geldt dit. De verkoper moet daarom afwachten of ze het product nog aan een andere klant kunnen verkopen. Soms lukt het (soms pas na langere tijd), meestal met veel korting, en soms lukt het niet.
- Er zijn toch uitspraken van rechters die de annuleringskosten afwijzen of beperken (oude voorwaarden met 30% annuleringskosten)?
Die zijn er inderdaad, maar daar had de ondernemer zijn vordering meestal niet goed onderbouwd. Er zijn veel uitspraken waarin de rechter de vordering toewijst. Een voorbeeld van een uitspraak waarin de rechtbank goed gemotiveerd op een goed onderbouwde eis van de ondernemer is ingegaan, is: Hof Den Bosch, uitspraak 16 juli 2002 (PRG 2003,5993). Het Hof bevestigt dat óók de vaste kosten voor vergoeding in aanmerking komen, niet alleen de variabele kosten die verband houden met de totstandkoming of uitvoering van de overeenkomst. Andere rechtbanken en gerechtshoven volgen deze lijn.
Ons advies
Het is essentieel dat je jouw schade goed onderbouwt. Houd rekening met het volgende: (Let op: om deze informatie te kunnen lezen moet je ingelogd zijn)
Ben je nog geen lid? Kijk dan hier voor meer informatie over een lidmaatschap of om je aan te melden!
- Als de oude CBW-erkend-voorwaarden (met %) nog van toepassing zijn, overweeg dan de vordering niet op artikel 12 van de CBW-erkend-voorwaarden, te baseren, maar op ontbinding met vergoeding van de daadwerkelijk door jou geleden schade vanwege het niet na willen komen van de overeenkomst door de afnemer.
- Als de nieuwe CBW-erkend-voorwaarden van toepassing zijn, dan kun je dit baseren op het annuleringsbeding in de voorwaarden, maar je moet altijd je werkelijke schade aantonen.
- Je kunt je schade aantonen met behulp van je inkoopfactuur. De verkoopprijs exclusief BTW minus de inkoopprijs is de brutowinstmarge. Deze methode is lastiger als er meerdere producten/diensten worden geleverd, met allemaal verschillende brutowinstmarges, of als de prijzen per product/dienst niet apart worden vermeld in de overeenkomst. Dan is het beter om de hierna vermelde methode te gebruiken.
- Vraag bij INretail de laatste onderbouwing van de schade (brutowinstmarges in de branche) op. Vraag aan een bedrijfsadviseur van INretail om je eigen cijfers naast die van de branchegemiddelden te zetten. Zo kom je tot een soortgelijk percentage, maar dan specifiek voor jouw bedrijf.
- Zorg dat je goed kunt uitleggen waarom a) zowel de vaste als de variabele kosten voor vergoeding in aanmerking komen en b) waarom ze zo hoog zijn in verhouding tot de koopsom. Deze uitleg, die je in dit artikel vindt, is essentieel voor je kans op succes.
- Vraag advies en laat je vertegenwoordigen door een jurist van INretail. Die kan als geen ander uitleggen hoe de schade is opgebouwd, door jarenlange ervaring met dit soort zaken. Zo benut je optimaal de kansen om je schade toegewezen te krijgen, hoewel garantie op succes nooit gegeven kan worden natuurlijk.
Advies nodig?
Heb je vragen over de annuleringskosten in de woonbranche? Neem dan contact met de afdeling Ondernemerszaken van INretail op, zij helpen je graag verder!
