De samenwerking in de centra van veel plaatsen moet beter en professioneler. Dat is de conclusie van Platform De Nieuwe Winkelstraat (DNWS) en Stad & Co op basis van onderzoek naar centrumorganisaties. Ze hebben modellen voor verbetering ontwikkeld. De functie van centrumgebieden verandert snel door transformatieopgaven, gecombineerde functies van wonen, werken en recreëren en verdere digitalisering. De uitkomsten werden maandag 6 november gepresenteerd tijdens het drukbezochte landelijke congres ‘Samen werkt’ in het Rotterdamse WTC.
Opgaven steeds complexer
De opgaven waar centrumgebieden voor staan, worden steeds complexer en het aantal partijen dat betrokken is, groeit door bijvoorbeeld transformatie, ondermijning, klimaatadaptatie, nieuwe mobiliteit. Gemeenten, pandeigenaren, ondernemers en partijen zoals horeca, retail, cultuur moeten met passende overleg- en organisatievormen goed en tijdig hierop in kunnen spelen en ook de rol van bewoners wordt steeds belangrijker.
Gemeenten moeten participeren
De verantwoordelijkheden die gepaard gaan bij samenwerkingsvormen in een centrumgebied kunnen niet langer op vrijwillige schouders van private partijen rusten, maar vereisen een professionele en integrale aanpak met evenzo professioneel opgezette organisatievormen. Een bijzondere rol hierbij is weggelegd voor de gemeenten, concludeerden DNWS en Stad & Co. In tegenstelling tot het verleden kan de rol van gemeenten in centrumorganisaties niet worden beperkt tot ‘faciliteren’. De gemeenten moeten participeren in centrumorganisatie als gelijkwaardige samenwerkingspartner, was de oproep aan gemeenten op 6 november. Om deze nieuwe manier van publiek-private samenwerking te stimuleren is hiervoor een speciaal organisatiemodel ontwikkeld: de Publiek-Private Samenwerkers.
Praktisch toepasbare modellen voor samenwerking
DNWS en Stad & Co deden onderzoek naar de bestaande en nieuwe manieren van samenwerken in centrumgebieden. Resultaat is een praktisch werkboek waarin zes modellen zijn uitgewerkt om samenwerkende partijen in centrumgebieden te helpen met maatoplossingen hun centrumorganisatie te professionaliseren. Ook is een online dashboard aan het werkboek gekoppeld met landelijke data over verschillende vormen van investeringsfondsen in Nederland en de ontwikkeling daarvan over de jaren. Aan het onderzoek hebben ruim 80 experts en mensen uit de praktijk van centrumorganisaties gewerkt.
Samen aan de slag
In 2024 krijgt dit onderzoek opvolging met een roadshow door heel Nederland om te zorgen voor actieve kennisontwikkeling en kennisdeling. Uit het onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de vastgoedsector achterblijft in deelname aan centrumfondsen, terwijl hun rol cruciaal is in transformatieopgaven. Het praktisch stimuleren en verbreden van de samenwerking in centrumgebieden die past bij de ambities en opgaven, blijft een aandachtpunt voor de komende jaren.
Initiatiefnemers onderzoek
DNWS en Stad & Co zijn initiatiefnemers van het onderzoek naar de ideale organisatievorm van centrumgebieden, samenwerkingsvormen en de toekomst van centrumorganisaties. De Hogeschool van Amsterdam en de Argumentenfabriek voerden het onderzoek uit. Middels denk- en verzamelsessies met ondernemers, vastgoedeigenaren, overheden en experts en via literatuuronderzoek werden actuele data en ontwikkelingen verzameld. Een financiële bijdrage van Stichting Detailhandelsfonds SDF maakte het onderzoek mogelijk, evenals de inzet van partners als MKB Rotterdam Rijnmond en Retailagenda.
Meer informatie en het werkboek vind je op www.dnws.nl/samen-werkt.
